Το Τροχόσπιτο

Το τροχόσπιτο

Ο οργανισμός «Στοά Αισχύλου» στα πλαίσια των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων του παρουσιάζει την καλλιτεχνική του πρόταση για μια κινούμενη έκθεση.

Η γενικότερη ιδέα περιλαμβάνει τη χρήση ενός τροχόσπιτου σαν εκθεσιακό χώρο, το οποίο θα στήνεται σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας και μεταγενέστερα ίσως ταξιδέψει και εκτός Λευκωσίας. Στόχος είναι η θεματική της κάθε «έκθεσης» να σχετίζεται άμεσα και να παρουσιάζει στοιχεία από την ιστορία, αρχιτεκτονική, παράδοση του σημείου που θα στήνεται το τροχόσπιτο, καθώς και πολιτικά γεγονότα που πιθανόν να συνδέονται με αυτό αλλά πάντα εκφρασμένα μέσα από καλλιτεχνική σκοπιά .

Το project θα γίνει σε συνεργασία με τον Δήμο Λευκωσίας όσον αφορά την εξεύρεση χώρων, την παροχή αδειών για τη χρήση συγκεκριμένων σημείων αλλά και για την προώθηση του.

Καλλιτέχνες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο project και έχουν προτάσεις για συγκεκριμένη θεματική «έκθεση» καλούνται να τις υποβάλουν στη διαδικτυακή διεύθυνση arcade.project@cytanet.com.cy ή να μας ταχυδρομήσουν τις προτάσεις τους στη διεύθυνση Στοά Αισχύλου, Αισχύλου 75β ,1011,Παλιά Λευκωσία μέχρι τις 15 Απριλίου 2010.

Τα τηλέφωνα 00357 99 686209 (Δημήτρης Νεοκλέους) και 00357 99 433418 (Πανίκος Τεμπριώτης) είναι επίσης στη διάθεση σας.

Le Petit Chaperon Rouge - Eva Michalaki - 09.10.2009

evaluna.info

“The present contains nothing more than the past, and what is found in the effect was already in the cause” - Henri Bergson

Eva Michalaki’s visual practice is a personal transcription of time. Michalaki’s works can be seen as the writing of a private version of history, which does not necessarily aim for an objective description of accurate events but rather the creation of a vivid narrative based on experience and strong imagery. Following the tradition of a young girl’s diary she orchestrates total environments based on free association that depict her position in a particular instant. Michalaki’s narration of history deduced by autobiographical elements draws from the basic and universal qualities of a fairy tale rather than those of an epistemic depiction of the past.

In her previous preoccupation with travel journals she has attempted to record the present through first hand observations and a visual reading of her own experiences of dislocation. Michalaki marks her own spacetime continuum by creating a compilation of memories through the fragments of a voyage. Like a contemporary visual Pausanias, she produces books that map a certain autobiogeography composed by phrases, photographs, scraps, sketches and storylines. These hybrid artist’s books are produced in the philosophy of the collage in a manner that betray Michalaki’s fascination for the interspersion of media, typical of the Surrealist tradition, that ultimately flirts with the elimination of the medium borders. The horror vacui composition of these scrapbooks is evidence of the artist’s erratic, almost childlike, fury for creation and of the particular esthesia of time distinct only in the traveler’s haste to absorb the most in a limited duration.

In Le Petit chaperon rouge, the artist transforms her travel journal into a time travel diary. The manifestation of this travel is no longer a book, but a complete installation comprising of three chapters, each of which are experienced like flipping through the pages of one of her travel journals. In this time travel diary, Michalaki explores the fragmented memories of a childhood following the free association method seen in her travel journals. The artist’s choice of title reflects a young girl’s coming of age passage, as seen in the fairy tale. After having left home, little red ridding hood ventures into a series of ominous events that she faces alone. Before coming out of this series of events with the maturity of experience, she is first victimized as a child by the dark forces of which she had not been prepared.

The introductory section of the exhibition welcomes the viewer to enter as a guest, the privacy of the staged memoir. The gauze canopy that protects the installation, creates the sense of the blurry, dreamlike ambiance of a distant memory cut off from reality, but also hints on a traumatic character of an introverted childhood. The pendulous toys and stitched children’s clothing of the mobile skulking over the visitor’s head mirror the trauma of an action suspended midway. The seating of comfortable cushions on the floor and the open invitation to a young girl’s notebooks console the harshness of the mobile and act as a version of a child’s security blanket. The entrance to the next chapter of Le petit Chaperon rouge, is closed off to the viewer. Behind bars and in a completely dark environment, a white nightgown is hung creating the eerie effect of a haunting past that is secured in the darkest corners of memory. The final section of the exhibition acts as the replica of a home. Drawings of household objects are hanging from the wall and two diaries invite the viewer to glimpse into the rules of the host. The delicate materials of the artist’s handmade bookbinding and the intimacy of the thoughts scribbled in the diaries, seem to silently demand the viewer’s caution and care similar to what is expected by a friend invited to the artist’s home.

The naif morale of the fairy tale, the ghostly image of a flowing white nightgown, the unsystematic sequence of drawings on tracing paper notebooks pose as hazy remnants of a past joined only by the artist’s stream of consciousness. The exhibition reads less as a tribute to the loss of childhood and more as a testament to it after having achieved a level of maturity in recording time through the consciousness of personal experience.

By Evita Tsokanta

"Το παρόν δεν περιέχει τίποτε περισσότερο από το παρελθόν και ό,τι υπάρχει στο αιτιατό ήταν ήδη στην αιτία" - Henry Bergson

Η εικαστική πρακτική της Εύας Μιχαλάκη είναι μια προσωπική μεταγραφή του χρόνου, αποδελτιώσεις μιας μύχιας εκδοχής της ιστορίας. Τα έργα της δεν στοχεύουν σε μια αντικειμενική και ακριβή περιγραφή των γεγονότων αλλά στη σύνθεση μιας γλαφυρής αφήγησης που βασίζεται στην εμπειρία και τη δυνατή εικονογραφία. Αντλεί έτσι στοιχεία από την παράδοση του κοριτσίστικου ημερολογίου, για να ενορχηστρώσει καθολικά, συνειρμικά περιβάλλοντα τα οποία μοιάζουν να εντοπίζουν κάθε φορά τη θέση της σε μια δεδομένη στιγμή. Ο τρόπος με τον οποίον η Μιχαλάκη αφηγείται την ιστορία συγκροτείται από αυτοβιογραφικά στοιχεία· οφείλει περισσότερα στις βασικές και καθολικές ιδιότητες των παραμυθιών παρά στις επιστημονικές απεικονίσεις του παρελθόντος.

Όπως και στα ταξιδιωτικά ημερολόγια, με τα οποία έχει ασχοληθεί στο παρελθόν, η Μιχαλάκη επιχειρεί να καταγράψει το παρόν μέσα από πρωτογενείς παρατηρήσεις και μια εικαστική ανάγνωση των μετακινήσεών της. Χαράσσει έτσι ένα δικό της χωροχρονικό συνεχές, ανθολογώντας αναμνήσεις, συλλέγοντας ταξιδιωτικά αποσπάσματα. Σαν ένας σύγχρονος εικαστικός Παυσανίας, δημιουργεί βιβλία τα οποία λειτουργούν σαν χαρτογραφήσεις μιας αυτοβιογεωγραφίας αποτελούμενης από φράσεις, φωτογραφίες, αποκόμματα, σχέδια και σενάρια. Τα υβριδικά artist book της Μιχαλάκη οφείλουν πολλά στη φιλοσοφία του κολάζ και προδίδουν τη γοητεία που της ασκεί η – τόσο χαρακτηριστική στους Σουρεαλιστές- εναλλαγή των μέσων η οποία εντέλει ισοδυναμεί με κατάλυση των ορίων ανάμεσα στα μέσα. Η σύνθεση των σημειωματαρίων της διακρίνεται από horror vacui το οποίο καταδεικνύει μια ακατάστατη, σχεδόν παιδική δημιουργική ορμή και την ιδιαίτερη εκείνη, βιαστική αίσθηση του χρόνου που χαρακτηρίζει τον ταξιδιώτη που ρουφάει όσο γίνεται περισσότερα σε όσο γίνεται συντομότερο χρόνο.

Στην έκθεση Le Petit Chaperon Rouge, η καλλιτέχνης μεταλλάσσει τα ταξιδιωτικά της ημερολόγια στο χώρο σε ένα ημερολόγιο ταξιδιού στο χρόνο. Η έκφραση του ταξιδιού αυτού δεν είναι πια ένα βιβλίο αλλά μια πλήρης εγκατάσταση που απαρτίζεται από τρία κεφάλαια και καλεί το θεατή να περιηγηθεί μέσα της σαν να φυλλομεττρά ένα βιβλίο. Σε αυτό το ημερολόγιο χρονικού ταξιδιού, η Μιχαλάκη διερευνά τις θραυσματικές αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας, ακολουθώντας και πάλι τη μέθοδο των ελεύθερων συνειρμών που συναντάμε και στα ταξιδιωτικά της ημερολόγια. Η επιλογή του τίτλου αντανακλά το πέρασμα ενός κοριτσιού στην ενήλικη ζωή, όπως φαίνεται και στο παραμύθι. Η Κοκκινοσκουφίτσα φεύγει από το σπίτι της και ζει μια σειρά από απειλητικά επεισόδια τα οποία αντιμετωπίζει μόνη της. Πριν βγει από αυτήν την ακολουθία γεγονότων με την ωριμότητα της εμπειρίας, θυματοποιείται ως παιδί ακόμη από τις σκοτεινές δυνάμεις για τις οποίες δεν είναι προετοιμασμένη.

Το εισαγωγικό τμήμα της έκθεσης καλωσορίζει τον θεατή ως επισκέπτη στα ενδότερα μιας σκηνοθετημένης ανάμνησης. Η κουνουπιέρα από γάζα που προφυλάσει την εγκατάσταση, δημιουργεί το αίσθημα της θολής, ονειρικής ατμόσφαιρας μιας μακρινής ανάνμνησης που είναι αποκομμένη από την πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα υπαινίσσεται το τραυματικό χαρακτήρα μιας εσωστρεφούς παιδικότητας. Τα αιωρούμενα παιχνίδια και ραμμένα παιδικά ρούχα που παραμονεύουν πάνω από το κεφάλι του επισκέπτη καθρεφτίζουν τα τραύμα μιας πράξης που αναστέλλεται στα μισά. Τα καθίσματα από μαξιλάρια στο πάτωμα και η σιωπηλή, ανοιχτή πρόσκληση στα σημειωματάρια ενός κοριτσιού συμβιβάζουν τη σκληρότητα του mobile και δρουν σαν μια άλλη εκδοχή της παιδικής κουβέρτας που προσφέρει ασφάλεια. Η είσοδος στο επόμενο κεφάλαιο του Le petit Chaperon rouge, είναι κλεισμένη για το θεατή. Πίσω από σιδεριές και σε ένα εντελώς σκοτεινό περιβάλλον, κρέμεται ένα λευκό νυχτικό που δημιουργεί την απόκοσμη εντύπωση ενος παρελθόντος που σε στοιχειώνει αλλά παραμένει ασφαλισμένο στις πιο σκοτεινές γωνιές της μνήμης. Το τελευταίο κομμάτι της έκθεσης λειτουργεί σαν μια ρέπλικα σπιτιού. Σχέδια από αντικείμενα του σπιτιού κρέμονται από τους τοίχους και δυο ημερολόγια προσκαλούν το θεατή να κρυφοκοιτάξει τους κανόνες του οικοδεσπότη. Όπως και οι απατήσεις που έχει ο καλεσμένος στο σπίτι του καλλιτέχνη, έτσι και τα ευαίσθητα υλικά της χειροποίητης βιβλιοδεσίας και η οικειότητα των σκέψεων που έχουν καταγραφεί στα ημερολόγια, δείχνουν να απαιτούν σιωπηλά την προσοχή και φροντίδα του θεατή.

Το ναϊφ φρόνημα του παραμυθιού, η εξαϋλωμένη εικόνα του λευκού νυχτικού που κυματίζει, η μη-συστηματική ακολουθία των σχεδίων στα μπλοκ ιχνογραφίας από ριζόχαρτο ποζάρουν σα συγκεχυμένα απομεινάρια ενός παρελθόντος που συνδέονται μόνο από τη ροή της συνείδησης του καλλιτέχνη. Η ανάγνωση της έκθεσης είναι λιγότερο ένας φόρος τιμής στην απώλεια της παιδικότητας και περισσότερο μια διαθήκη σε αυτή, όταν πια η καλλιτέχνης έχει επιτύχει ένα επίπεδο ωρίμανσης στη καταγραφή του χρόνου μέσα από τη συνείδηση της προσωπικής εμπειρίας.

Εβίτα Τσοκάντα

Chimera (Χiμαιρα), September 2 + 3, 2009

Triton Gallery LLC presents Chimera (Χiμαιρα), a video screening curated by Chris Bors and Ketta Ioannidou as part of the program “At Arcade” at Arcade Experimental Art Projects / Stoa Aeschylou .Formerly a fake gallery that existed only on the web, Triton Gallery LLC teams up with Stoa Aeschylou for its first non-virtual curatorial project.

Featuring18 artists from Cyprus, France, Israel, Italy, the Netherlands, Poland and the United States of America, the two-hour video screening focuses on the concept of unreal narratives and alternate realities. The title Chimera stands for a thing that is hoped or wished for but in fact is an illusory or impossible to achieve. In Greek mythology, a Chimera is a fire breathing female monster with a lion's head, a goat's body and a serpent's tail. In July 2009, Chimera was screened in the Lower East Side area of New York City at Envoy Gallery. The artists featured are: Fanny Allié (France), Michael Bell-Smith (USA), Janet Biggs (USA), Christine Catsifas (USA), Georgia Della (Cyprus), Nadia Hironaka and Matthew Suib (USA), Timothy Hutchings (USA), Lisa Kirk (USA), Katarzyna Kozyra (Poland), Lemeh42 (Italy), LoVid (USA), Tricia McLaughlin (USA), Sharon Paz (Israel), Demetris Roditis (Cyprus), Elina Roditou (Cyprus), Roland Schimmel (the Netherlands), Allison Schulnik (USA) and James Walsh (USA).

Allison Schulnik’s Hobo Clown is an abstract, psychedelic claymation that lyrically follows its forlorn misfit subjects into otherworldly activity. Janet Biggs’s Vanishing Point pairs a motorcycle racer speeding across the otherworldly landscape of Utah's Salt Flats with a gospel choir belting out a song in a visually and aurally transporting ride. Nadia Hironaka and Matthew Suib’s The Soft Epic takes the form of a moving panorama to imagine the end of History — where Hollywood splendor usurps mythological and historical narrative in service of political authority and social order. Lisa Kirk’s Revolution commercial, a mock advertisement for her Revolution perfume stored in a pipe bomb container, is a slickly produced video showing masked male and female terrorists in a sinister love connection. Katarzyna Kozyra’s summertale, a vibrant, 20 minute long video that veers between bucolic bliss and blood-splattered grotesque, is a theatrically staged fairy tale fantasy. Michael Bell-Smith’s Up and Away is a beguiling video of landscapes and cityscapes rolling down past each other at different speeds, creating an alluring fantasy of travel, place and nature.

About the curators: Chris Bors is a New York-based artist and writer who has had solo exhibitions at Envoy Gallery in New York and Argo Gallery in Nicosia, Cyprus. Group exhibitions include P.S.1 MoMA and White Columns in New York, Archimede Staffolini Gallery in Nicosia, Casino Luxembourg in Luxembourg and the Videoex Festival in Zurich. He has written for Artnet, ArtReview and Artinfo. Ketta Ioannidou is a Cypriot artist based in New York who represented Cyprus at the Alexandria Biennale in 2007, the Cairo Biennale in 2003 and the Rome Biennale for Young Artists from European and Mediterranean Countries in 1999. She has had solo exhibitions at Centre of Contemporary Art Diatopos and Argo Gallery, both in Nicosia, Cyprus and has shown her work at Sixtyseven Gallery (Thierry Goldberg Projects) and the Bronx Museum in New York.

This video screening is sponsored by the Cyprus Ministry of Education and Culture, Marfin Popular Bank Public Co Ltd, Deloitte Limited and Ioannides Demetriou LLC.

Η Triton Gallery LLC παρουσιάζει τη Χίμαιρα, μια video-προβολή, υπό την επιμέλεια του Chris Bors και της Κέττας Ιωαννίδου στα πλαίσια της δραστηριότητας “At Arcade” στην Στοά Αισχύλου. Αρχικά μια ψεύτικη γκαλερύ, η οποία στο παρελθόν υπήρχε μόνο στο διαδύκτιο, η Triton Gallery LLC συνεργάζεται τώρα με την Στοά Αισχύλου για το πρώτο της non-virtual project.

Η δίωρη προβολή παρουσιάζει 18 καλλιτέχνες από Κύπρο, Γαλλία, Ισραήλ, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία και Αμερική, εστιάζοντας στις έννοιες φανταστικών αφηγημάτων και παράλληλων πραγματικοτήτων. Ο τίτλος Χίμαιρα εκφράζει μια ευχή ή μια επιθυμία η οποία στην πραγματικότητα είναι μια ψευδαίσθηση ή προϊόν φαντασίας αδύνατο να επιτευχθεί. Στην ελληνική μυθολογία, η Χίμαιρα είναι ένα θηλυκό τέρας που εκπνέει φωτιά, έχει κεφάλι λιονταριού, σώμα κατσίκας και ουρά φιδιού. Τον Ιούλιο του 2009, η Χίμαιρα θα παρουσιαστεί στην γκαλερύ Envoy στην Lower East Side περιοχή της Νέας Υόρκης.

Οι καλλιτέχνες που λαμβάνουν μέρος είναι οι Fanny Allié (Γαλλία), Michael Bell-Smith (ΗΠΑ), Janet Biggs (ΗΠΑ), Christine Catsifas (ΗΠΑ), Γεωργία Δελλά (Κύπρος), Nadia Hironaka and Matthew Suib (ΗΠΑ), Timothy Hutchings (ΗΠΑ), Lisa Kirk (ΗΠΑ), Katarzyna Kozyra (Πολωνία), Lemeh42 (Ιταλία), LoVid (ΗΠΑ), Tricia McLaughlin (ΗΠΑ), Sharon Paz (Ισραήλ), Δημήτρης Ροδίτης (Κύπρος), Ελίνα Ροδίτου (Κύπρος), Roland Schimmel (Ολλανδία), Allison Schulnik (ΗΠΑ) and James Walsh (ΗΠΑ).

To Hobo Clown της Allison Schulnik είναι ένα αφηρημένο, ψυχεδελικό claymation που ακολουθεί παθιασμένα τους εγκαταλελειμμένoυς και απροσάρμοστους ήρωές του σε εξωπραγματικές δραστηριότητες. Το Vanishing Point της Janet Biggs ζευγαρώνει μια δρομέα μοτοσικλετιστή που επιταχύνει πάνω στο εξωπραγματικό τοπίο των Salt Flats της Utah με μια δυναμική χορωδία gospel τραγουδιών που οπτικά και ακουστικά μεταφέρουν τον θεατή αλλού. Το The Soft Epic της Nadia Hironaka και του Matthew Suib παίρνει τη μορφή κινούμενου πανοράματος για να υποθέσει το τέλος της Ιστορίας - όπου η λαμπρότητα του Hollywood καταλαμβάνει ένα μυθολογικό και ιστορικό αφήγημα στην υπηρεσία της πολιτικής εξουσίας και της κοινωνικής τάξης. Το Revolution commercial της Lisa Kirk είναι μια πλαστή διαφήμιση για το δικό της άρωμά, Revolution, το οποίο φυλάγεται σε σωλήνα βόμβας, και παρουσιάζει ένα ρεαλιστικό φιλμάκι διαφήμισης όπου εμφανίζονται άντρες και γυναίκες μασκοφόροι τρομοκράτες σε μια ύπουλη σχέση αγάπης. Το summertale της Katarzyna Kozyra είναι ένα έντονο εικοσάλεπτο βίντεο που κινείται ανάμεσα στη βουκολική ευδαιμονία και την τερατώδη αιματοχυσία, σε μια καλά οργανωμένη παραμυθένια θεατρική παράσταση. Ο Michael Bell-Smith παρουσιάζει το Up and Away, ένα γοητευτικά μαγικό βίντεο τοπίων και εικονικών παραστάσεων μιας πόλης οι οποίες κυλούν η μια μετά την άλλη με διαφορετικές ταχύτητες, δημιουργώντας μια σαγηνευτική φαντασίωση περιήγησης, τοπίου και φύσης.

Για τους επιμελητές: Ο Chris Bors είναι εικαστικός και κριτικός τέχνης που ζει στη Νέα Υόρκη και γράφει για το Artnet, ArtReview και Artinfo. Έχει κάνει ατομικές εκθέσεις στην Envoy Gallery στη Νέα Υόρκη και γκαλερύ Αργώ στη Λευκωσία . Ομαδικές εκθέσεις περιλαμβάνουν P.S.1 MoMA, White Columns στη Νέα Υόρκη, Casino Luxembourg στο Λουξεμβούργο και Archimede Staffolini στη Λευκωσία. Η Κέττα Ιωαννίδου ζει στη Νέα Υόρκη και στη Λευκωσία και εκπροσώπησε την Κύπρο στην Μπιενάλε Καΐρου 2003 στην Μπιενάλε Αλεξάνδρειας 2007, και στην Μπιενάλε Ρώμης για νέους καλλιτέχνες το 1999, έκανε ατομική έκθεση στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος και στην γκαλερύ Αργώ και έχει μεταξύ άλλων εκθέσει στο Bronx Museum of the Arts και Sixtyseven Gallery (Thierry Goldberg Projects) στη Νέα Υόρκη.

Η προβολή υποστηρίζεται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
Χορηγοί: Marfin Popular Bank Public Co Ltd, Deloitte Limited, Ιωαννίδης Δημητρίου ΔΕΠΕ.

corrupted city - Μαρίνα Γεωργίου - Γεωργία Σκουτάρη - Αγνή Δημητρίου (Λεμεσός, Λευκωσία)

05.01.2009 shots from the opening

lost - Tony Maslic (Nicosia, Belgrade, Rotterdam)

photos from Tony's happening on 16.02.2009, during Mondays at arcade

Tελετουργία - Χαράλαμπος + Βάσω Σεργίου (Λευκωσία)

«Καμιά εμπειρία δεν είναι τόσο ασήμαντη ώστε να μην μπορεί να ενταχθεί σε κάποια τελετουργία και να αποκτήσει έτσι υψηλότερο νόημα»
		Κατά την κοινωνική ανθρωπολογία η τελετουργία συνιστά ιδιωτική ή δημόσια πράξη που ακολουθεί ορισμένο τυπικό και έχει έντονα μαγικό και θρησκευτικό χαρακτήρα. Κατά τη βιολογία συνιστά την τυποποιημένη συμπεριφορά ενός ζωικού οργανισμού, ως απόκριση σε υποκινητή (π.χ. σύζευξη, αναπαραγωγή) Μεταφορικά νοείται κάθε σειρά πράξεων που γίνεται με μεγάλη προσοχή, ακρίβεια και προσήλωση σε συγκεκριμένο τυπικό. Η Τελετουργία είναι ένα σύνολο ενεργειών, με συμβολική αξία, η απόδοση της οποίας ορίζεται συνήθως από μία θρησκεία ή από τις παραδόσεις μιας κοινότητας, τους θρησκευτικούς ή τους πολιτικούς νόμους ακόμα και από τους νόμους της οικογένειας, λόγω της καθολικά αποδεκτής και αντιληπτής αποτελεσματικότητας των ενεργειών αυτών. Έχει την ισχύ να μεταμορφώνει ανθρώπους και καταστάσεις. Επιχειρεί να επιτελέσει, να πραγματοποιήσει και να χειριστεί τα κεντρικά διλήμματα της ανθρώπινης ύπαρξης: την συνέχεια και την σταθερότητα, την ανάπτυξη και την γονιμότητα, το ηθικό και το ανήθικο, την υπέρβαση. Στην τελετουργία ο χρόνος και ο χώρος είναι ιερά μεγέθη και προσδιορίζονται συμβολικά. Ένα τελετουργικό μπορεί να εκτελεσθεί σε τακτά χρονικά διαστήματα, ή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, ή κατά την κρίση των ατόμων, η της κοινότητας. Μπορεί να εκτελεσθεί από ένα μεμονωμένο άτομο, από μια ομάδα ή από ολόκληρη την κοινότητα. Σε αυθαίρετες ή συγκεκριμένες θέσεις, που διατηρούνται ειδικά για το σκοπό αυτό. Μπορεί να γίνει δημόσια ή ιδιωτικά, είτε ενώπιον συγκεκριμένων ανθρώπων. Οι σκοποί των τελετουργικών ποικίλουν. Περιλαμβάνουν την συμμόρφωση με τις θρησκευτικές υποχρεώσεις ή ιδανικά, την ικανοποίηση των πνευματικών ή συναισθηματικών αναγκών, την ενίσχυση των κοινωνικών δεσμών ή μερικές φορές σκοπός είναι ακριβώς η ευχαρίστηση για το ίδιο το τελετουργικό. Περιλαμβάνουν όχι μόνο τις διάφορες ιεροτελεστίες λατρείας και τα μυστήρια των οργανωμένων θρησκειών και λατρειών, αλλά και τις ιεροτελεστίες της μετάβασης ορισμένων κοινωνιών, των όρκων της υποταγής, των προεδρικών εγκαινιάσεων, των γάμων και των κηδειών, των σχολικών «εσπευσμένων» παραδόσεων και των βαθμολογήσεων, συνεδριάσεις των λεσχών, αθλητικές εκδηλώσεις, συμβαλλόμενα μέρη αποκριών, παρελάσεις παλαιμάχων, ακόμη και τα Χριστούγεννα που ψωνίζουμε περισσότερο.
Πολλές δραστηριότητες που εκτελούνται φαινομενικά για συγκεκριμένους λόγους, όπως οι ένορκες δίκες, η εκτέλεση των εγκληματιών, και τα επιστημονικά συμπόσια, φορτώνονται τις καθαρώς συμβολικές ενέργειες που ορίζονται από τους κανονισμούς ή την παράδοση, και έτσι εν μέρει αποκτούν φύση τελετουργικού. Ακόμη και οι κοινές ενέργειες όπως τη χειραψία και το ρητό «γειά σου» είναι τελετουργικά της καθημερινότητας μας. Ακόμα και το κυριακάτικο τραπέζι αποτελεί τελετουργικό. Εν πάση περιπτώσει, ένα ουσιαστικό χαρακτηριστικό γνώρισμα ενός τελετουργικού είναι ότι οι ενέργειες και ο συμβολισμός του δεν επιλέγετε αυθαίρετα από τους εκτελεστές, ούτε υπαγορεύετε από τη λογική ή την ανάγκη, αλλά είτε ορίζεται από τους εκτελεστές, από κάποια εξωτερική πηγή, είτε κληρονομείται ασυναίσθητα από τις κοινωνικές παραδόσεις. Τα μηνύματα που εμπλέκονται ενεργούν σε βιολογικό και ψυχολογικό επίπεδο που αφορά μεν αλλά παράλληλα υπερβαίνει τη θεωρητική σκέψη. Συνεπώς οι τελετουργίες είναι θεμελιώδους σημασίας για τον πολιτισμό και μπορούν μα χρησιμοποιηθούν προς έλεγχο, υπονόμευση, σταθεροποίηση βελτίωση ή εκφοβισμό ατόμων και ομάδων. Το αν θα χαρακτηρίσουμε μια επιτέλεση ως τελετουργία ή θεατρική πράξη εξαρτάται από το γενικότερο πλαίσιο διεξαγωγής της. Σε μία θεατρική παράσταση το κοινό περισσότερο παρατηρεί παρά δρα, ενώ το όλο γεγονός αποτελεί αυτοσκοπό, δηλαδή επιτελείται για όσους το παρακολουθούν και όχι για μια ανώτερη δύναμη που εποπτεύει ή για κάποιον άλλον απόντα. Αυτή η διάκριση ασφαλώς δεν είναι απόλυτη, αφού οι περισσότερες επιτελέσεις διαθέτουν στοιχεία ψυχαγωγίας, αλλά στοχεύουν εξίσου στην αποτελεσματικότητα. Το έργο του Χαράλαμπου και της Βάσως Σεργίου αποτελεί μιας μικρής διάρκειας εικαστικό δρώμενο. Ένα οπτικοακουστικό βίωμα όπου η προσέγγιση εστιάζει στην ερμηνευτική αξία των τελετουργιών.

Στο κόσμο του… - Μιχάλης Νικολαίδης (Düsseldorf)

02.02.2009